Een verhuizing is voor een volwassene behoorlijk ingrijpend. Je laat huis en haard achter en betrekt een andere woning. Dit lijkt iets wat redelijk vanzelfsprekend is en wat je zelf in de hand hebt. Wanneer er echter kinderen in een gezin aanwezig zijn is verhuizen een heel andere aangelegenheid. Kinderen hechten zich namelijk aan het ‘nest’ waarin ze opgroeien. Dat is een principe wat al van oudsher in ons zit. Het zit in ons menselijk systeem dat de plek waar we wonen een veilig toevluchtsoord is. Wanneer je van woonplek verandert heeft dat behoorlijk wat gevolgen. Niet alleen voor jou, maar – zo blijkt nu – ook voor je kind(eren).
De noodzaak tot verhuizen
Veel mensen zullen op een gegeven moment moeten gaan verhuizen uit de starterswoning die ze ooit betrokken. De starterwoning is niet altijd berekend op een gezin met kinderen, waardoor men op een gegeven moment genoodzaakt is om te verhuizen. Dat moment komt meestal wanneer er meerdere kinderen in een gezin zijn die de leeftijd hebben bereikt waarop ze meer ruimte nodig hebben. Dat moment zal zo rond de tweede verjaardag van het kind liggen. Een jong gezin ziet zich dan genoodzaakt om te verhuizen. Men denkt dat dit beter is voor het kind doordat het meer bewegingsvrijheid krijgt, maar de vraag is in hoeverre men het kind goed doet door te verhuizen.
Een andere omgeving zorgt voor onzekerheid
De leeftijd van twee jaar heeft voor een kind een bepaalde waarde waar je op een dergelijk moment heel snel aan voorbij gaat. Het is namelijk het moment waarop het kind gehecht raakt aan een vaste woonomgeving. De aanwezigheid van een vertrouwd huis, vertrouwde tuin, bekende gezichten rondom het kind van buren en vriendjes is heel belangrijk geworden. Wanneer je rond deze leeftijd met een jong kind gaat verhuizen zal dit voor behoorlijk wat onzekerheid zorgen bij het kind. Dat zal zich niet alleen uiten in problematisch gedrag, maar ook in extreem teruggetrokken zijn en vluchten naar de ouders. Wanneer een kind net rond die periode ook naar de peuterspeelzaal gaat zal het dan ook het idee krijgen dat het thuis niet meer gewenst is. Hoe goed de intenties van de ouders ook waren om te verhuizen; men doet het kind daar geen goed mee.
Gezondheidsklachten door een verhuizing
De bovengenoemde situatie die we omschreven zal voor stress zorgen bij het jonge kind. Deze stress uit zich op een heel andere manier bij een kind dan bij een volwassene. In het geval van een kind kan stress namelijk gaan zorgen dat het kind zich fysiek minder sterk voelt. Wat je daardoor ziet is dat kinderen sneller ziek worden en ook het risico op een chronische aandoening lopen waar ze voor de rest van hun leven mee te maken hebben. Met deze klachten melden ouders zich dan bij de huisarts die er geen oplossing voor kan bieden. Het enige soelaas wat er voor deze ouders en hun kinderen is, is een medicatie de uitingen van de stress zal wegnemen. Helaas zijn medische gezondheidsklachten niet het enige wat een kind kan overhouden aan deze situatie.
Gevoeligheid voor verslavingen
Iemand die in het verleden tijdens de kindertijd veel stress heeft ervaren, zal in zijn verdere leven gevoelig blijven voor verslavingen. Wanneer de ouders rookten of alcoholische drank nuttigden om de spanning te vergeten is het niet meer dan logisch dat kinderen dit voorbeeld over zullen nemen. Ze zullen later zelf ook sneller naar de fles of naar de sigaret grijpen wanneer er een situatie met stress komt. Deze gevoeligheid voor verslavingen kan dus niet alleen genetisch zijn aangelegd; het kan ook het gevolg zijn van de (vele) verhuizingen in het verleden.
Het aanpakken van het probleem
Heb je jonge kinderen en is een verhuizing onvermijdelijk, dan is het een verstandig idee om de kinderen goed voor te bereiden op een verhuizing. Dat doe je op de volgende manier.
- Vertel het niet te snel. Als ouder ben je geneigd om je kind te vertellen dat jullie gaan verhuizen wanneer jullie een eerste woning gaan bezichtigen. Ziet het er naar uit dat er nog vele bezichtigingen zullen volgen, laat deze mededeling dan nog even achterwege. Lieg er niet over tegen de kinderen, maar zorg ook niet voor nodeloze onrust.
- Zorg voor een goede overgang. Jouw kind moet rustig kunnen wennen aan het idee dat er een verhuizing aan komt. Zorg er dan ook voor dat er een goede overgang is. Meld de verhuizing bij een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal en laat je kind daar afscheid nemen. Ga ook voor de verhuizing al een keer bij een nieuw kinderdagverblijf of peuterspeelzaal met je kind kijken zodat het weet waar het straks terecht komt. Gaat je kind al naar de basisschool; laat het dan eventueel op de nieuwe school starten na een vakantie, maar niet gelijk na de verhuizing. Het kan betekenen dat je een tijd langer heen en weer zal moeten rijden met je kind in de ochtend en middag, maar wanneer je het bovenstaande hebt gelezen zal je de noodzaak daarvan inzien.
